Balıkçılık yapan yaşlı bir adamın büyük bir kılıç balığını avlamak için açık denizde/okyanusta geçirdiği üç günü konu almış. Sıkı bir mücadele damgasını vurmuş kitaba. Öncesinde seksen beş gün hiç balık yakalayan adam eli boş geri dönmüş balıkçı. Yanındaki çırağın ailesi, çocuklarını yaşlı adamın yanından almış. Çaresiz yaşlı adam tek başına denize açılıyor. Kitapta yaşlı adamın seksen beşinci gün ve devamında yaşadıkları anlatılıyor.
Hemingway, kitaptaki yaşlı adam karakterini yakın arkadaşı olan Kübalı denizci Gregorio Fuentes’ten esinlenerek yazmış. Kitapta müthiş mücadelesini nefessiz okuduğum yaşlı adam gerçek hayatla olan mücadelesini 104 yaşına kadar sürdürmüş. Sonra da mukadder son!
1952'de yazdığı Yaşlı Adam ve Deniz, Ernest Hemingway’e Hem Pulitzer ödülünü hem de Nobel’i kazandırıyor. Oldukça fırtınalı bir yaşamı olan yazarın hayata nasıl bağlanılması gerektiği üzerine kaleme aldığı fikirleri ile yoğrulu roman. Nobel’i Hemingway'e veren ödül komitesi “anlatı sanatındaki ustalığı” nedeniyle ödülü kendisine verdiklerini açıklıyor.
Çeviriden mi kaynaklanıyor, tam bilemiyorum ama oldukça basit ve akıcı bir anlatımı var romanın. Rahat okunan, ince bir kitap. Çevirmen Orhan Azizoğlu’nu da burada anmalıyım. Güzel bir iş çıkarmış.
1. ve 2. Dünya Savaşlarına aktif olarak katılan Ernest Hemingway de bir avcıymış ve 1961'de bir av tüfeği ile vurularak ölmüş. Tüfekle intihar ettiğini okudum bir internet sitesinde ama kaynaklarıma doğrulatamadım.:)
Kitap sinemaya da aktarılmış. 1958’de sinemaya uyarlanan eserde Spencer Tracy oynamış yaşlı adamı. Ve En İyi Aktör Oskar'ına aday gösterilmiş, filmin müzikleri En İyi Film Müziği Oskar'ını almış. Film daha sonra 1990’da tekrar çekilmiş. Bu kez yaşlı adamı daha iyi tanıdığımız bir isim canlandırmış: Anthony Quinn.
Kitaptaki yaşlı adamın, denizin, kılıç balığının ve köpek balıklarının aslında birer sembol olduğu ve yazarın bunlarla daha derin gerçeklere işaret ettiğine dair bazı yorumlar üzerine Hemingway verdiği bir röportajda şöyle demiş: “Sembolizm falan yoktu. Deniz denizdir. Yaşlı adam yaşlı adamdır. Çocuk çocuktur ve balık balıktır. Aynı şekilde köpek balıkları da sırf köpek balıklarıdır. İnsanların sembolizm dediği şey saçmalık. Bundan ötesini ancak zaten biliyorsan görürsün.”
Güzel, okunası bir kitap. Yaşlı adam dev kılıç balığını yakaladı mı?
Son soru bu! Reca ederim! Lütfen! Cevabı kitapta… İyi okumalar...
Yaşlı Adam ve DenizErnest Hemingway
Bilgi Yayınevi
Çeviren: Orhan Azizoğlu
136 Sayfa